Z najnowszego raportu ABSL Sektor Nowoczesnych Usług Biznesowych w Polsce 2022 wynika, że wzrost sektora był większy niż przewidywano. W lutym br. w 1 714 centrach usług zatrudnionych było ponad 400 tys. osób. Szacunkowy udział sektora w PKB wynosi 4,4 proc., a wartość eksportu wzrosła do 26,4 mld USD odnotowując rekordowy skok o 15,1 proc. rok do roku. Nadwyżka eksportu nad importem kształtuje się na poziomie 11,3 mld USD.

Sektor usług biznesowych pozostaje jednym z najszybciej rosnących sektorów polskiej gospodarki. W drugim roku pandemii powstało blisko 42 tys. nowych miejsc pracy, co stanowi wzrost o 11,6 proc. w ujęciu rocznym. Tym samym udział sektora w ogólnym zatrudnieniu w sektorze przedsiębiorstw wzrósł z 5,6 proc. do 6,2 proc. (rok do roku). Działalność rozpoczęło 46 nowych centrów, w których powstało 6 400 miejsc pracy. Widoczny jest wzrost reinwestycji, co przy mniejszej niż w zeszłym roku liczbie nowych podmiotów (74) - zaowocowało zdecydowanym wzrostem liczby miejsc pracy. Najwięcej nowych podmiotów przybyło w Warszawie i Trójmieście (po 9), Katowicach i GZM (6) oraz w Krakowie (5). Obecnie 72 proc. wszystkich centrów należy do inwestorów zagranicznych, pochodzących z 46 państw. Co piąta firma z listy Fortune Global 500 otworzyła w Polsce centrum usług.

- W ciągu ostatnich dwóch lat rzeczywistość przerosła nasze najśmielsze oczekiwania, czego potwierdzeniem jest rekordowy wzrost eksportu usług biznesowych. Sektor wyjątkowo szybko i zwinnie dostosował się do okoliczności. Ewoluowały modele biznesowe, doskonalono plany zapewniające ciągłość operacyjną, koncentrowano się na wartościach. Elastyczność i szybkość adaptacji do zmian pozwoliła na spektakularny wzrost sektora, głównie za sprawą reinwestycji, a to oznacza, że potrafiliśmy wykorzystać szanse i przekonać globalne firmy do zwiększenia inwestycji w Polsce. Tę pracę w największym stopniu wykonali menedżerowie zarządzający centrami wraz ze swoimi zespołami. Stanowią oni nieocenione wsparcie dyplomacji gospodarczej – mówi Janusz Dziurzyński, prezes ABSL.

Rekordowy udział wysokospecjalistycznych usług biznesowych

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce tworzy obecnie miejsca pracy w 1 714 centrach obsługi procesów biznesowych (BPO), usług wspólnych (SSC/GBS), IT oraz centrach badawczo-rozwojowych (R&D). Systematycznie wzrasta stopień złożoności realizowanych usług. Rośnie rola kompleksowych procesów i dalsze przechodzenie do middle- i front office, generujących wyższą wartość dodaną. Do Polski przenoszone są funkcje globalne. Po raz pierwszy udział wysokospecjalistycznych usług opartych na wiedzy (KIBS) przekroczył 50 proc. wszystkich usług realizowanych w centrach w Polsce. Jest to wynik wyższy o 6,5 p.p. niż przed pandemią.

- Właśnie przekroczyliśmy kolejną ważną granicę. Udział wysokospecjalistycznych usług wyniósł po raz pierwszy w historii ABSL w Polsce ponad 50 proc. wszystkich świadczonych usług. To jednoznacznie dowodzi, że nasz rynek bardzo się zmienił i osiągnął dojrzałość. Biorąc pod uwagę, że dziennie w sektorze powstawało 130 miejsc pracy, średnio 75 z nich przypada na miejsca wysokospecjalistyczne, a to z kolei pokazuje jak ważne są tzw. kompetencje przyszłości – podkreśla Dariusz Kubacki, wiceprezes ABSL. Zwraca też uwagę: - Realizacja coraz bardziej złożonych procesów i przejmowanie globalnych funkcji wymaga coraz większych kompetencji zarówno w obszarze cyfrowym, jak i kompetencji miękkich. Musimy łączyć siły, aby działać na rzecz wprowadzenia rozwiązań systemowych, które są warunkiem koniecznym dla dalszego rozwoju.

Dostępność pracowników kluczowym wyzwaniem dla rozwoju

Analizy ABSL potwierdzają, że jednym z najważniejszych wyzwań dla sektora pozostaje dostęp do pracowników posiadających odpowiednie kompetencje. Przedstawiciele ABSL od dłuższego czasu podnoszą temat edukacji jako kluczowy dla rozwoju sektora i gospodarki opartej na wiedzy. Wydarzenia ostatnich dwóch lat dodatkowo dowiodły jak ważne są regulacje dotyczące rynku pracy oraz przewidywalność stanowionego prawa. Dodatkowo, globalne trendy, takie jak m.in. zmiana modelu pracy oraz wzrost znaczenia dobrostanu i dbałości o zdrowie pracowników (well-being), w połączeniu z wysoką inflacją i presją płacową - wymagają podjęcia przez firmy zdecydowanych działań. W efekcie 85 proc. firm bierze pod uwagę szukanie pracowników poza Polską, a 20 proc. firm już prowadziło rekrutację za granicą. Ponad połowa firm inwestuje w programy edukacyjne podnoszące kwalifikacje pracowników lub pozwalające na zdobycie nowych kwalifikacji.

Obecnie w centrach w Polsce zatrudnionych jest ponad 55 400 obcokrajowców, co stanowi 13,8 proc. wszystkich zatrudnionych. W blisko połowie z nich (47 proc.) liczba pracowników z zagranicy stanowi min. 10 proc. Największą grupę wśród pracowników z zagranicy stanowią osoby z Ukrainy (21,9 proc.), Włoch (9,0 proc) oraz z Indii (7,9 proc.). Indie pojawiają się po raz pierwszy w top 3 w miejsce Hiszpanii). Dane zebrane tuż przed inwazją Rosji na Ukrainę wskazują, że w sektorze w Polsce zatrudnionych było 12 tys. obywateli Ukrainy.

- Mając na uwadze potrzeby inwestorów w zakresie rekrutacji, ABSL aktywnie działa na rzecz wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących pracy zdalnej oraz zatrudniania obcokrajowców. Demografia nie pozostawia nam wyboru. Bezwzględnie należy zadbać o rynek pracy, jeżeli chcemy się rozwijać, przyciągać inwestorów i tworzyć miejsca pracy oparte na wiedzy – konkluduje Janusz Dziurzyński.

Pierwszy Wiceprezydent Katowic, Bogumił Sobula podkreśla: - Również pomiędzy miastami coraz większa jest zdrowa konkurencja o przyciągnięcie nie tylko inwestycji, ale też pracowników, którzy zdecydują się na zmianę miejsca zamieszkania. Atrakcyjność miast odgrywa kluczową rolę w rozwoju sektora. W Katowicach bardzo konsekwentnie realizujemy politykę poprawy jakości życia – od dbałości o czyste powietrze po rozwiązania typu smart city. W całej tej rozpiętości działań liczy się przede wszystkim mieszkaniec, który chce się na stałe związać z naszym miastem i być świadomym członkiem naszej społeczności.

W lutym br. centra nowoczesnych usług biznesowych były zlokalizowane w 84 miastach. W 18 miastach łączna liczba miejsc pracy w sektorze przekroczyła 1 000 osób, a w ośmiu 10 tys. Najwięcej zatrudnionych w sektorze pozostaje w Krakowie – blisko 93 000 osób. Z raportu rocznego ABSL 2022 wynika, że blisko 85 proc. firm biorących udział w ankiecie deklaruje wzrost zatrudnienia w perspektywie I kw. 2023 r., co dowodzi, że kwestie dotyczące rynku pracy i dostępu do tzw. puli talentów będą w najbliższym czasie pierwszoplanowe.