Potencjał sektora nowoczesnych usług biznesowych przy ubieganiu się o dotację i ulgi podatkowe w ramach projektów B+R w obliczu ostatnich trendów technologicznych

Gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji w ostatniej dekadzie spowodował, iż firmy coraz chętniej wdrażają poszczególne rozwiązania do swojej działalności. Nie jest tajemnicą, iż implementacja AI nie tylko pozwala na radykalne obniżenie kosztów czy tworzenie nowych produktów, ale już dziś warunkuje konkurencyjność przedsiębiorstwa, a w wielu branżach zmienia zasady gry.

OCR, RPA&AI, silniki rekomendacyjne, modele scoringowe, systemy eksperckie, NLP to tylko kilka przykładów ukazujących jak wiele się zmieniło przez te kilka lat. Z kolei za sprawą sukcesu ChatuGPT opracowanego przez OpenAI, oczy większości prezesów, managerów, kierowników i innych decydentów są dziś skierowane na potencjał zastosowania w firmie dużych modeli językowych (LLM). Oczywiście, wdrożenie rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję wiąże się z poniesieniem odpowiednich nakładów na ich opracowanie i dostosowanie do swoich potrzeb biznesowych.

Choć początkowe koszty często zniechęcają do podejmowania decyzji inwestycyjnych w innowacyjne technologie, to przedsiębiorcy mogą liczyć na uzyskanie hojnego wsparcia w ramach polskiego systemu zachęt podatkowych i dotacyjnych. W szczególności, to właśnie podmioty realizujące projekty B+R mogą skorzystać z bardzo szerokiego wachlarzu instrumentów, w tym m.in. z dotacji na prace badawczo-rozwojowe, ulgi B+R czy ulgi na innowacyjnych pracowników.

Jednakże w ostatnich latach pojawiło sporo mitów na temat możliwości pozyskania wsparcia w ramach polskiego systemu zachęt. Dotyczy to w szczególności możliwości pozyskania dofinansowania z funduszy europejskich na projekty B+R prowadzone przez SSC, BPO, ITO czy Centra R&D. Można też spotkać się z błędnym przekonaniem, iż jedynie Centra R&D mogą skutecznie ubiegać się o wsparcie. W związku z tym, poniżej rozwiewamy najpowszechniejsze mity.

Mit 1# Nie ubiegam się o wsparcie, ponieważ nie tworzę innowacji

Prawdą jest, że SSC, BPO i ITO głównie zajmują się obsługą outsourcowanych procesów biznesowych innych spółek i co do zasady nie tworzą nowych produktów i usług. Nie oznacza to jednak, że nie tworzą innowacji. W ramach najpopularniejszych polskich konkursów dotacyjnych, dofinansowanie można uzyskać nie tylko na innowację produktową, ale też na innowację w procesie biznesowym dot. funkcji działalności przedsiębiorstwa w zakresie produkcji wyrobów lub usług.

Innowacja w procesie biznesowym to innowacja, która ma najczęściej na celu doprowadzenia do uzyskania znacznej oszczędności kosztów, przyspieszenia świadczenia usług czy zmniejszenia pracochłonności procesów w przedsiębiorstwie. Przykładem takiej innowacji może być opracowanie i wdrożenie rozwiązania opartego o LLM i inne modele, który będzie dostosowany do obsługi klienta w wąskim specjalistycznym zakresie działania firmy, a także pomoże w przygotowaniu projektu dokumentów. Innym przykładem jest zastosowanie specjalistycznych modeli scoringowych i systemów eksperckich w zakresie finansów, w tym np. do oceny i zarządzania ryzykiem. Można także opracować i zastosować pewne modele klasyfikacyjne, które zwiększą kontrolę jakości czy zmniejszą pracochłonność w obszarze prowadzonych procesów biznesowych.

W przypadku konkursów dotacyjnych, występują tylko dwa wyzwania związane z ubieganiem się o wsparcie. Pierwszym z nich jest konieczność wykazania, iż ta konkretna innowacja biznesowa pozytywnie wpłynie na cykl produkcyjny w przedsiębiorstwie (np. poprzez zmniejszenie kosztów produkcji, czy skrócenie jej czasu), lub podniesienie jakości świadczonych usług, a jednocześnie będzie związana z główną funkcją przedsiębiorstwa. Drugim wyzwaniem jest konieczność wykazania, iż innowacja ta ma poziom nowości co najmniej w skali polski. Natomiast w przypadku Ulgi B+R już takie ograniczenia nie występują.

Mit 2# Nie ubiegam się o dotację, gdyż korzystam już z Ulgi B+R

Istotną cechą instrumentów wsparcia w postaci dotacji na prace B+R i Ulgi B+R jest to, że nie tylko nie wykluczają się wzajemnie, ale są synergiczne. W przypadku Ulgi B+R, koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Co do zasady, katalogi kosztów kwalifikowanych w konkursach dotacyjnych i w ramach Ulgi B+R są podobne. Zatem w przypadku uzyskania dotacji na te same koszty, przedsiębiorca wciąż będzie mógł skorzystać z Ulgi B+R w zakresie tej części kosztów, które nie są zwrócone w formie dofinansowania.

Z uwagi na to, że dotacje na projekty B+R przyjmują charakter procentowego wsparcia w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, przedsiębiorca może pozostałą część objąć ulgą B+R. Przykładowo, duże przedsiębiorstwo może uzyskać dofinansowanie w wysokości 65% kosztów kwalifikowanych poniesionych w ramach badań przemysłowych i 40% w ramach prac rozwojowych. Natomiast pozostałą część 35% i 60% kosztów co do zasady, może objąć Ulgą B+R. Takie podejście pozwala na maksymalizowanie korzyści wynikających z polskiego systemu zachęt.

Jednocześnie, w większości przypadków, Ulga B+R nie stanowi formy pomocy publicznej. Tym samym nie dochodzi do zjawiska kumulacji pomocy publicznej, która ogranicza korzyści z tytułu stosowania tych instrumentów jak w przypadku dotacji na budowę centrów badawczo-rozwojowych i zwolnienia podatkowego w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Zatem w ramach projektów B+R, korzystanie z jednego instrumentu wsparcia tym bardziej zachęca do korzystania z drugiego.

Mit 3# Nie ubiegam się o dotację, gdyż jestem zlokalizowany w Warszawie

Faktycznie, podczas perspektywy finansowej UE w latach 2014-2020, w kilku edycjach popularnego konkursu Szybka Ścieżka pojawiało się wykluczenie podmiotów realizujących projekt na terenie województwa mazowieckiego. Jednakże podczas obecnej perspektywy finansowej 2021-2027, w ramach konkursu Ścieżka SMART, która jest następcą Szybkiej Ścieżki, nie wyklucza już tych podmiotów w zakresie realizacji projektów B+R.

Jedyne ograniczenie jakie mogą doznać przedsiębiorcy prowadzący projekt w regionie Warszawskim stołecznym to brak możliwości skorzystania z dofinansowania w ramach niektórych modułów o charakterze inwestycyjnym. Należy jednak zauważyć, że one są przede wszystkim skierowane do przedsiębiorstw o profilu produkcyjnym. Zatem, z uwagi na przedmiot działalności SSC, BPO i ITO te moduły i tak mają marginalne znaczenie przy podejmowaniu decyzji o ubieganie się o wsparcie.

Najbliższe możliwości finansowania opracowywania i wdrażania nowych technologii

Przedsiębiorcy planujący podjąć się realizacji projektu B+R mogą m.in. ubiegać się o dofinansowanie w ramach konkursu Ścieżka SMART. Najbliższy nabór kończy się 24 października, jednakże konkurs ten jest organizowany cyklicznie co roku. Warto przygotować się z odpowiednim wyprzedzeniem, gdyż jest to jeden z czynników wpływających na sukces pozyskania dofinansowania. Prace przygotowawcze związane z przygotowaniem Wniosku o Dofinansowanie zajmują zwykle ok. 2 miesięcy.

Alternatywnymi źródłami finansowania są konkursy regionalne. Dla poszczególnych województw są co jakiś czas ogłaszane konkursy na projekty B+R. Warunki ubiegania się o wsparcie są zazwyczaj podobne jak w przypadku Ścieżki SMART, gdyż instytucje się na niej wzorują, ale czasem pojawiają się pewne dodatkowe wymagania lub ograniczenia. Nie zawsze są też cykliczne. Natomiast ci przedsiębiorcy, którzy już zakończyli swoje projekty badawczo-rozwojowe wciąż mogą skorzystać ze wsparcia w postaci Ulgi B+R.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o możliwościach finansowania projektów B+R ze źródeł publicznych, skontaktuj się z naszymi doradcami tutaj.

Więcej na temat rozwiązań PwC Polska dla Global Business Services można znaleźć tu:

Autorzy: 

Alicja Szumiec-Jurasińska, Manager w PwC Polska

Jakub Mazur, Senior Associate w PwC Polska